මුද්දරය | Stamp

Image : Universal Postal Union (UPU)

"මුද්දරය|Stamp" යන වදන ඇතමෙකුට ඒ තරම් හැඟීමක් ඇති කරන එකක් නොවන බවට සැකයක් නැහැ.
ඒත් මුද්දර ලෝලියෙකුට නම් මුද්දරයක් යනු අමිල වස්තුවක් !
දැනුම, විනෝදය මෙන්ම සතුට ගෙනෙන උල්පතක් !
මෙවැනි මුද්දර එකින් එක එකතු වෙලා ගොඩ නැඟෙන මුද්දර එකතුවක් කියන්නේ සිතට අමුතුම ආකාරයේ නිරාමිස සුවයක් එක් කරන අපූරූ වත්කමක් !

ඉතින් කොහොමද හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නඟා ගන්නේ ?

ඉඳින් මා මෙලෙස සුදානම් වෙන්නේ හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නගා ගන්නට ඔබට අත්වැලක් වෙන්නයි...

හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නඟා ගන්න නම් අපට කරුණු කිහිපයක් සම්පූර්ණ කරගැනීමට සිදු වෙනවා. මේ කරුණු ටික මතක තියා ගන්න පහසු වෙන්නත් එක්ක එක වචනයකට ගොනු කර ගන්නත් පුළුවන්... ඒ වචනය තමා STAMP කියන එක. හොඳයි එහෙමනම් පොඩ්ඩක් උත්සාහ කරල බලන්න මේ කරුණු ටික ඔයාලටත් මතක තියා ගන්න පුළුවන් ද කියල...

මුද්දරය එහෙම නැත්නම් STAMP කියන වචනය හැදෙන පළවෙනි අකුර අරගනිමු. මොකක්ද මේ අකුරට ගොනු කරල තියෙන කරුණ.... මුද්දර එකතුවක් ගොඩනඟා ගැනීමට අපේක්ෂා කරනවා නම් අනිවාර්යයෙන්ම තියෙන්න ඕන දේ මොනව ද ?
ඔය S අකුර ගැන හිත යොමු කරල බලන්න.... ඔබ හිතුවා හරි...

S >>> Stamps

හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නගා ගන්නෙ කොහොමද මුද්දර නැතිව... හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නගා ගන්නට නම් අනිවාර්යයෙන්ම අපට හැකි උපරිමයෙන් මුද්දර රැස් කරගන්නට සිදු වෙනවා... ඉතින් කොහොමද මුද්දර හොයා ගන්නේ... මොන වගේ මුද්දරද අපේ එකතුවට එක් කර ගන්න ඕනෑ කියන කාරණය මම පසුව වෙනම ලිපියකින් සාකච්ඡා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.



දෙවැනි අකුර තමා T. මොකක්ද මින් කියැවෙන්නේ.... Time කියන එක ද ? එක අතකින් බැලුවහම මුද්දර විනෝදාංශය සඳහා අපට කාලය අවශ්‍ය වෙන බව ඇත්තයි. ඒත් මේ අකුරට ගොනු කරල තියෙන්නෙ වෙනත් කරුණක්.

T >>> Tools 


හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නඟා ගන්නට අවශ්‍ය නම් අපට, මුද්දර එකතු කිරීමේදි Tools නැත්නම් උපකරණ කිහිපයක් ම භාවිතා කරන්නට සිදුවෙනවා.

• මුද්දර අඬුවක්  - Stamp tongs | Stamp Tweezers 
• විශාලන කාචයක් - Magnifying Glass

සාමාන්‍ය / ආධුනික මුද්දර එකතු කරන්නෙක් සඳහා නම් ඔය උපකරණ ද්විත්වය වුවත් ප්‍රමාණවත්. නමුත් තරමක් පරිණත මුද්දර එකතු කරන්නෙක් සඳහා නම්  ඔතැනින් මදක් ඔබ්බට ගිය තවත් උපකරණ කිහිපයක් අවශ්‍ය වනු ඇති. 

• විදමන් ආමානයක් - Perforation Gauge
• වර්ණ දර්ශකයක් - Stamp Colour Key / Colour Guide
• දියසළකුණු දර්ශකයක් - Watermark Detector  

මීට අමතරව අප ජීවත් වන ඩිජිටල් යුගයට සරිලන අන්දමට මුද්දර පිළිබඳ සටහන් තබා ගැනීමට හෝ මුද්දර කළමනාකරණය පහසු කර ගැනීම සඳහා ඒ වෙනුවෙන් ම නිපැයුණු පරිගණක මෘදුකාංග (Stamp Management Software) හෝ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන සඳහා වන යෙදවුම් (Smart Phone Application)  ද ‍මේ යටතට වැටෙනවා.  

ඊළඟ අකුර තමා A... මොකක්ද මෙයින් කියැවෙන්නේ.... අපහසුවකින් තොරවම ඒ ගැන ඉඟියක් පළ කරන්නට ඔබටත් හැකි වනවාට සැකයක් නැත..

A >>> Album


[Adaptable වෙළඳ නාමය යටතේ එන Lose-leaf වර්ගයේ මුද්දර සුරැකුම් පොතක් ]

ඔබ විසින් විවිධ ක්‍රම ඔස්සේ එක් රැස් කර ගන්නා මුද්දර, ක්‍රමවත්ව සුරැකිව තබා ගන්නට නම් ඒ සඳහාම විශේෂයෙන් සැකසු මුද්දර සුරැකුම් පොතක් අවශ්‍ය වෙනවා... අද වන විට විවිධ ආකාරයේ මුද්දර සුරැකුම් පොත් වෙළඳපොළ ආක්‍රමණය කොට තිබෙනවා. ගම් පතුරු හෙවත් මුද්දර රඳවන ආධාරයෙන් මුද්දර රඳවා තබන මුද්දර පොත් (මේවායේ ප්‍රස්ථාර කොළවල මෙන් කුඩා කොටු අවපැහැයෙන් මුද්‍රණය කර තිබෙනු දැක ගත හැකිය) මෙන්ම අවශ්‍ය පරිදි අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට පත්‍රිකා එකතු කර ගත හැකි loose leaf වර්ගයේ ඇල්බමයන් ද ඒ අතර තියෙනවා. මේවායින් තමන්ට ගැලපෙන මුද්දර පොතක් තෝරා ගැනීමට ඔබ කල්පනාකාරී විය යුතුයි.. ලංකාව තුළ මුද්දර සුරැකුම් පොත් (Stamp Album) කියා විකුණන බොහොමයක් ඒවා සැබවින්ම මුද්දර සුරැකුම් පොත් නොව මුද්දර රැඳවුම් (Stock Book) පොත් බව පසුගිය දිනවල ඒ පිළිබඳව විශේෂයෙන් සොයා බලද්දි මට දැක ගන්නට ලැබුණි. ඝන කාඩ්බෝඩ් පිටු මැදින් හරහට යෙදු විනිවිද පෙනෙන තෙල් කඩදාසි හෝ සෙලෝෆේන් තීරූ තුළ මුද්දර පහසුවෙන් රඳවා තැබිය හැකි මෙම Stock Book වඩා සුදුසු වන්නේ මුද්දර විශේෂඥයන් හා මුද්දර වෙළෙඳුන්ටයි. එසේම සුරැකුම් පොතක මුද්දරයට නියමිත ස්ථානය ලබා දෙන තුරු එම මුද්දර රඳවා තබන්නටත් මේවා කදිම ය. විවිධ මුද්දර ඇල්බම පිළිබඳවත් ඒවායේ වාසිදායක තත්වයන් සහ අවාසිදායක තත්වයන් ගැන පසුව සවිස්තරාත්මකව සාක්ච්ඡා කෙරෙනු ඇත...



හතරවැනි අකුර M ය. නිසැකවම M වලින් අදහස් වන්නේ මුදල් යැයි ඔබට සිතෙන්නට පුළුවන. එක් අතකින් එසේ සිතීමේ වරදක් නැත. හොඳ මුද්දර එකතු කරන්නෙකු වීමට නම් ඔබට යම් පමණකට මුදල් වියදම් කරන්නට සිදුවීම වැළැක්විය නොහැකි ය. විශේෂයෙන් ම මුද්දර, මුද්දර ආහ්‍රිත ද්‍රව්‍ය මෙන්ම මුද්දර එකතු කිරීමේදි අවශ්‍ය වන ආම්පන්න මිලදී ගැනිමට මුදල් අවශ්‍ය වනු ඇත. එහෙත් මෙහිදි M යන්නෙන් අදහස් වන්නේ Money නොව අනෙකකි.

M >>> Mounts and Hingers

මෙයින් අදහස් වන්නේ මුද්දර රඳවා තබන තීරු රැඳවුම් හා ගම් පතුරු ය. මෙසේ තීරු රැඳවුම් තුළ මුද්දර තැන්පත් කොට තැබීම දැනට වසර කිහිපයක සිට ජනප්‍රියව පවතින්නේ, මෙම රාමුව තුළ මුද්දර හොඳින් ආරක්ෂා වී පැවතීමත් කලු පැහැති පසුබිම නිසා මුද්දර වඩා හොඳින් කැපි පෙනීමත් නිසාය. රැඳවුම් රාමුවේ මතුපිට විනිවිද පෙනෙන තුනී පොලියෙස්ටර් පටලයකින් සමන්විත වන අතර පසුපස තීරුව කළු පැහැ පොලියෙස්ටර් තීරුවකින් සමන්විතය.


[මුද්දර ඇතුල් කළ යුතු ආකාරය අනුව මෙන්ම පසුබිම් වර්ණය කළු හෝ අවර්ණ වශයෙන් ද Mounts වර්ග කිහිපයකින් ලබා ගත හැකිය.]

[විවිධ වෙළඳනාම යටතේ එන ගම්පතුරු]

ගම් පතුරු නැතිනම් මුද්දර රඳවන (Hingers) මගින් මුද්දර සුරැකුම් පොතේ රඳවා තැබීම අනාදිමත් කාලයක සිටි මුද්දර එකතු කරන්නන් අතර ජනප්‍රියව පැවති ක්‍රමයයි. මෙහිදී මුද්දර රැඳවීම සඳහා භාවිතා කෙරෙන්නෙ එක් පසෙක වියළි මැලියම් තට්ටුවක් ආලේප කර ඇති කුඩා දිගැටි හැඩයේ තෙල් කඩදාසිවලින් සකසා ගත් පතුරු වර්ගයකි.



අවසාන අකුර වන්නේ P ය. මින් අදහස් කරනුයේ මුද්දර පිළිබඳ තොරතුරු ඇතුලත් පත පොත යනාදිය ය.

P >>> Publications

[එක්සත් ජනපදයේ පළවන Scott මුද්දර නාමාවලිය, මහා බ්‍රිතාන්‍යෙයේ පළවන Stanley Gibbons මුද්දර නාමාවලිය සහ Stanley Gibbons ප්‍රකාශනයක්]
මුද්දර පිළිබඳ අනගි තොරතුරු ලබාදෙන මුද්දර නාමාවලි (Stamp Catalog), වාර සඟරා මෙන්ම විවිධ පත පොත ද මේ යටතට ගැනේ. මුද්දර ගැන හොඳ දැනුමක් නොමැතිව හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නගා ගත නොහැකිය. එබැවින් මෙවැනි මුද්දර ආශ්‍රිත ප්‍රකාශන පරිහරණයට පුරුදු පුහුණු වීම ද හොඳ මුද්දර එකතුවක් ගොඩ නගා ගැනීම සඳහා අතිශයන් ම වැදගත් වේ.

දැනට මේ කරුණු ටික සිහියේ තබා ගැනීම ප්‍රමාණවත්... ඉදිරියේදී අපි ඒ ගැන වැඩි දුරටත් සාකච්ඡා කරමු..